پروژه-عکاس: زادگاهِ خیالی، شاربِندو دی

ترجمه: نگین شیدوش

زادگاه خیالی (2019-2013) مطالعه‌ای هفت‌ساله با رویکرد سوررئالیستی بر [شیوه‌ی] زندگی اساطیریِ بومیان قبیله‌ی لیسو است که در بیشه‌زارهای متراکمِ پارک ملی نامدافا واقع در مرز هند و میانمار در ایالت آروناچال پرادِشِ هند زندگی می‌کنند.
زندگی در این بیشه‌زارها آسان نیست. آن‌ها که به شکل سنتی غذای خود را از راه شکار به دست می‌آورده‌اند و حالا به شیوه‌ی کشاورزیِ معیشتی خو کرده‌اند، ارتباطی با اقتصادِ مبتنی بر پول ندارند. آن‌ها بدون داشتن جاده، برق، مدرسه، بیمارستان و چیزهایی از این دست به زندگی ادامه می‌دهند و برای رسیدن به نزدیک‌ترین شهر و استفاده از لوازم ضروری، امکانات پزشکی و غیره، مسافتی بین 120 تا 157 کیلومتر را با زحمت زیاد و پای پیاده در طول سه تا شش روز طی می‌کنند؛ درحالی‌که تا زانو در گل فرورفته‌اند و شرایط سخت و نامساعد آب و هوایی را تحمل می‌کنند. اما حتا تصورِ ترکِ جنگلی که آن‌ها «خانه» می‌نامندش، برایشان غیرممکن است. آن‌ها به شکلی هم‌زیستانه با طبیعت زندگی می‌کنند و به‌عنوان «اجتماعی خودبسنده»، از فضای رمزآلود طبیعی لذت می‌برند.
پروفسور اِی. کِی. رامانوجان از چنین «اجتماعاتِ روستاییِ خودبسنده»، به‌مثابه‌ی «ماهیت‌هایی اساطیری» یاد می‌کند.
چه چیز بازنمایی شده و چه چیز نه؟ چه‌گونه بازنمایی شده و چرا؟ آیا ما با نمایشِ صرفِ بعد جسمانی در اثرمان، به دنبال مشغله‌های فتیشیستیِ مربوط به ماده (material) ایم یا نظری هم به روحِ بشر داریم؟ زندگی در دل طبیعت چه‌گونه بر ما اثر می‌گذارد؟ این شیوه‌ی زندگی چه درس‌هایی برای انسانی دارد که فرسنگ‌ها از طبیعت دور افتاده است؟

طی هفت سال گذشته من بر روی شیوه‌ی زندگیِ قبیله‌ی لیسو، فلسفه‌ی [زیست] و بلندی روح آن‌ها، تامل کرده و دریافتم که شیوه‌ی زندگی‌شان جادویی است. انتخاب من، زیبایی‌شناسی شاعرانه بود تا بتوانم حس هم‌دلی با لیسوها را برانگیزانم.
من تلاش کردم تا با به‌کارگیری نوعی نمادگرایی اساطیری در این تصاویرِ ثابتِ سینمایی، هاله‌ی جهان اساطیری را که در بین لیسوها، حیوانات و طبیعت حضور داشت، فرابخوانم و هم‌زمان، نمایش‌دهنده‌ی مقاومتی فرهنگی در برابر رویکردهای مستندنگارانه‌ای باشم که توسط فضای استعماری به بی‌راهه کشیده می‌شوند.
یادداشت 1: این پروژه تحت حمایت کمک‌هزینه‌ی پژوهش‌های هنری از جانب بنیاد هنری هند (و شرکت تیتان با مسئولیت محدود) و بنیاد لوسی بوده است.
یادداشت 2: تمام چیدمان‌های صحنه، در محل عکس‌برداری ساخته شده‌اند و نه در مراحل پس‌ از تولید. من با حیوانات زنده کار کرده‌ام و به آن‌ها آسیبی وارد نشده است.

درباره‌ی عکاس:
شاربِندو دی هنرمندِ عکس‌ـ محور، مدرس دانشگاه و نویسنده‌ای اهل هندوستان با بیش از 15 سال تجربه است. نظرگاه فلسفی او از عوامل گوناگونی تاثیر می‌پذیرد: مطالعه بر روی جامعه‌ی بشری، مسئله‌ی جنسیت، تغییرات آب و هوایی، تخریب محیط زیست و تاثیرات آن بر جوامع انسانی و غیرانسانی، در کنار بررسی مباحثی هم‌چون «فضا» و «زمان». او هم‌چنان که زیبایی‌شناسی‌اش را در ریشه‌های قومی‌ـ‌ فرهنگی خود و جایی ورای حد و مرزهای عینیت و حقیقت در عصر پساحقیقت قرار می‌دهد، مشغول کاویدن زبانی معاصر نیز هست. بستر فضای داستان‌گویانه‌ی او شامل رویکردهای مستندنگارانه، مفهومی، صحنه‌پردازی‌شده، ساخته‌شده و استفاده از صدا و تصویرِ ویدئویی است.
«دی» دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌ی عکاسی خبری از دانشگاه وستمینستر لندن (2010) است. در کنار فعالیت‌های هنری، او هم‌اکنون در دانشگاه جامعه‌ی ملیه‌ی اسلامی و مرکز هنر و ارتباطات «سری آروبیندو»، هر دو در دهلی نو، مشغول به تدریس عکاسی و هنرهای تجسمی است. در سال 2018 او از طرف Feature Shoot به‌عنوان عکاسِ نوظهورِ سال شناخته شد و در همان سال در فهرست بورسیه‌ی هنرمند نوظهورِ سال از طرف بنیاد Lucie نیز قرار گرفت.

منبع:
Photographer-Project: Imagined Homeland, Sharbendu De